هەڵبژاردن دادگایی گەلە بۆ دەسەڵات.

هەڵبژاردن دادگایی گەلە بۆ دەسەڵات، بۆیە هەر کات دەسەڵات دادوەر نەبوو لە سیاسەتەکانیدا، دەبێت گەل دادوەر بێت لەسزادانیدا. خۆشەویستان ئێمە بەدرێژایی چارەکە سەدەیەکی ڕابوردو گلەیی وگازندە لەدەسەڵات وسیاسەتەکانی دەکەین، کەچی لەڕۆژی دادگایی کردنیدا ولەو ساتە وەختانەی کەهەل دەڕەخسێت سزای بدەین ومتمانەی لێ وەربگرینەوە لەبری سزادان خۆمان دەبینە پارێزەر وپشتیوان وپاسەوانی، ئەمەیش پێچەوانەی هەموو لۆژیک وشەرع ویاسایەکە. بۆیە لەەم هەڵبژاردنەو لەدادگایی ئەم جارەدا پێویستە هەموو ئەو لایەن وکەسایەتیانە سزا بدرێن کە: - یەک چارەکە سەدە زیاترە داهاتی میللەتیان بەهەدەر داوە ولەپێناو مانەوەی خۆیان وبنەماڵەو حیزبەکانیان بەکاریان هێناوە وبازرگانیان نەک بەداهات بەڵکو بەچارەنووسی خودی میللەت خۆی وخوینی ڕۆڵەکانێوە کردوە. - دووبەرەکیان خستۆتە نێوان ڕۆڵەکانی میللەت وهێزی پێشمەرگە وئاسایش وسەرجەم هێزە چەکدارەکانی ترەوە، وئەو هێزانەیان بەحیزبی کردوە ولەبری بەرگری دژ بەمیللەتیان بەکاریان هێناون ووا فێریان کردون کەشەق لەهەرچی هەڵدەن کەدەنگی لێوە بێت ئەگەر ئەو دەنگە هی مامۆستایەکی بەساڵاچو بێت ولەپێناو قوتی مناڵەکانی ومافی زەوتکراوی خۆیشیدا بێت. - لەبری ئینتیما بۆ خوا ونەتەوە ونیشتیمان ڕۆحی حیزبی بوونیان کردۆتە بنەمای هاوڵاتیبوون وئینتیمایان بۆ خودی خۆیان وبنەماڵە وحیزبەکانیان کردۆتە پێوەر بۆ وەرگرتنی هەر ماف وئیمتیازێک وگشت دامەزراوەکانیان کردۆتە دەزگای چەوسانەوە وتۆڵەسەندنەوە لەهەر کەسێک وەک ئەوان بیر ناکاتەوە. - سوکایەتیان بەپیرۆزییەکانی خەڵکی کردوە وهەوڵی سڕینەوەی ناسنامەی ئیسلامی میللەتەیان داوە ولەپەڕلەمان دژ بوون بەجێگیرکردنی ئیسلام وەک سەرچاوەی یاسادانان. ولەڕێگای پلاتفۆڕم ولەژێر ناوی جۆراوجۆردا سوکایەتیان بەدەقکانی قورئان وسوننەتەکانی پێغەمبەر(د.خ) ومەلا ومیحراب ومینبەر ومزگەوت کردوە. - ئەمانە مشتێکن لەخەرواری سیاسەتی شکست خواردوی هەندێک لەو هێز ولایەن وکەسایەتیانەی کە ئەمڕۆ دەیانەوێت خەڵکی جارێکی تر متمانە بەنوێنەرەکانیان بداتەوە تا درێژە بەوسیاسەتانەی پێشویان بدەن. جا من لێرەدا قسەم لەسەر ئەوان نیە وئەوان مافی خۆیانە هەرچۆن بانگەشە بۆ خۆیان دەکەن بەڵام قسەم بۆئەو میللەتە بەش مەینەتەیە کە دەبێت ئەم جارە دادگایەکی دادوەرانەی هەموو ئەوانە بکات وبۆ هەتا هەتایە سزایان بدات وعاقڵیان بکات وبیانکاتە پەند بۆ هەرکەس ودەسەڵاتێکی تر کەوەک ئەوانە بیر بکاتەوە یان سیاسەت بکات.

ڕێکخراوە فیمینیستییەکان

رێکخراوە فیمەنیستییەکان پاش ئەوەی نێوانی ژن و مێرد، باوک وکچ، براو خوشکیان کردە ئاگر وهەرەسیان بە خێزانی کورد و بەها باڵاکانی هێنا ، ئێستا دەیانەوێت پەیوەندی نێوان باوک و دایکیش بەهەمان ئاقاردا بەرن و ئەو دوو جەمسەرە جوانەی هەوێنی بوون بکەنە دوژمن پڕۆفیسۆر خالید موحەممەد صاڵح.

بەرەنگاربوونەوەی هەڵمەتی ڕێکخراوە فیمینیستییەکان لەژێر ناونیشانی( ناوی من ناوی دایکمە)

رێکخراوە فیمەنیستییەکان پاش ئەوەی نێوانی ژن و مێرد، باوک وکچ، براو خوشکیان کردە ئاگر وهەرەسیان بە خێزانی کورد و بەها باڵاکانی هێنا ، ئێستا دەیانەوێت پەیوەندی نێوان باوک و دایکیش بەهەمان ئاقاردا بەرن و ئەو دوو جەمسەرە جوانەی هەوێنی بوون بکەنە دوژمن

بەرەنگاربوونەوەی هەڵمەتی ڕێکخراوە فیمینیستییەکان لەژێر ناونیشانی( ناوی من ناوی دایکمە)

داتاکانی دادگاکان پێمان دەڵێن لەوەتەی بزوتنەوەی فیمەنیستی سەری هەڵداوە دیاردەکانی: (جیابوونەوە، ناپاکی هاوسەرگیری. توندوتیژی خێزانی، قەیرەبوونی ئافرەتان، لەشفرۆشی وبەکاڵاکردنی جەستەی ئافرەت، هاوڕەگەزبازی). و چەندین کێشەی تری پەیوەست بەپرسەکانی ئافرەت دەیەها بەرامبەر زیادی کردوە، ئەمەیش ئەو ڕاستییە دەسەلمێنێت، کە خودی ئەو بزووتنەوەیە بەشێکە لەکێشەکانی ئافرەت نەک چارەسەر پڕۆفیسۆر خالید موحەممەد صاڵح

عەلمانیەت

ئەگەر عەلمانییەت بەحوکمی خودی خوای گەورە خۆی ڕازی نەبێت وەک دەستورێک بۆ بەڕێوەبردنی دەسەڵات، دڵنیا بن لە هیچ کەس و دەسەڵاتێکیش ڕازی نابێت کە لە هەوڵی چەسپاندنی ئەو حوکمەدا بێت لە سەر ژیانی خەڵک. پڕۆفیسۆر خالید موحەممەد صاڵح

تانەدان لە ئیمامی عومەر

تانەدان لە پێشەوا عومەر: - تانەدانە لە خانەوادە و خەزوری پێغەمبەر و خەلیفەی دووەمی بڕواداران - تانەدانە لە کەسێک کە خوای گەورە بژاردەی کردوە وهەر لەدونیا مژدەی شە‌هیدی وبەهەشتی پێداوە. - تانەدانە لە کەسێک کە چەندین ئایەتی قورئان لەسەر پەسەند کردنی بۆچوونەکانی هاتۆتە خوارەوە. - تانەدان و بێڕێزی کردنە بەرامبەر بە مێژووی پرشنگداری ئیسلام وسەرکردە و سونبولەکانی. - تانەدانە لە هەموو مەلا و مزگەوت و تەکێ و خانەقایەکە لە پێش هەموویانەوە لە کەسایەتی خودی مەلا مستەفای بارزانی کە مەلا و موریدێکی ڕێبازەکەی پێشەوا عومەر بووە. - خۆ بچوککردنەوە وچەمانەوەیەکی بێ بەها و بێ بەرامبەرەرە لە بەرامبەر نەیارانی ئیسلام و موسوڵماناندا. - هەوڵێکە بۆ شاردەنەوە ودیزە بەدەرخۆنە کردنی شکستی سی ساڵ حوکمڕانی عەلمانییەتی کوردی لێوان لێو لە ستەم و گەندەڵی و تاڵانی و خیانەتکاری. - هەوڵێکی نەزۆکە بۆ خۆ دەرخستن و خۆ لەپێش بردن و دەستکەوتی تاکە کەسی لەسەر حیسابی ئاین و مەزهەب و مێژوو و پیرۆزییەکانی نەتەوە و نیشتیمان. لە کۆتاییدا دەڵێم بێدەنگی و بێ هەڵوێستی پارتی بەرامبەر قسە و بێڕێزییەکانی بەرپرسە نابەرپرسەکانی بەرامبەر بە پیرۆزییەکانی ئیسلام و موسوڵمانان زۆر نیشانەی پرسیار لەسەر ئامانج و ئاراستەی ئەو حیزبە دروست دەکات و پێویستە بەجدی هەڵوێستەی لەسەر بکرێت و هەڵوێستی بەرامبەر وەربگیرێت.

گەورەیی هەندێک تاوان.

هەندێك تاوان هەیە لەبەر قورسییەكەی هەموو ئەو كەسانە دەگرێتە كەبەشێوەیەك لەشێوەكان بەشداری دەكەن لەجێبەجێكردنی تاوانەكەدا، وەكو عارەق بۆ نموونە، پێغەمبەری خودا ﷺ دەربارەی عارەقیش دەفەرمووێت: خوای گەورە نەفرەتی كردوە لەو كەسەی كە عارەق دروستدەكات، لەوەیش كەبۆی دروستدەكرێت، لەوەیش كەدەیخواتەوە، لەوەیش كە كارمەندە لەباڕێكدا وعارەق دەگێڕێت، لەوەیش كە حەماڵە و سەیارەیەكی بارهەڵگر، یان تەكسی، یان عەرەبانەیەكی پێیە ودەیگوازێتەوە، لەوەیش كەبۆی دەگوازرێتەوە، لەوەیش كە دەیفرۆشێیت، لەوەیش كە دەیكڕێت، لەوەیش كە دەیبەخشێت وبەدیاری دەیدات بەخەڵكی، لەوەیش كەپارەی عارەق دەخوات، لەوەیش كە لەسەر مێز وخوانێك دادەنیشێت كەعارەقی لەسەر دانراوە. جا مەرج نییە ئەمانە هەموویان عارەق خۆر بن بەڵام هەموویان یەك حوكمیان هەیە و وەك یەك بەر نەفرەتی خودا دەكەون، بەهۆی ئەوەی كەبەجۆرێك لەجۆرەكان پشكداربوون لە ئەنجامدانی تاوانەكەدا

سندوقی دراوی نێودەوڵەتی ئامڕازێک بۆ چاکە یان چەوسانەوە؟

لەساڵی (1945) ولەدوای جەنگی جیهانی دووەم، وبەپێی ڕێكەوتننامەیەكی نێو دەوڵەتی سندوقی دراوی نێو دەوڵەتی (International Monetary Fund) لەلایەن (29) ووڵاتی جیهانەوە دامەزرا، ئامانج لەدروستكردنی سندوقەكە بەناو بۆ هاوكاری كردن‌و و دەستگیرۆیی كردنی وڵاتە هەژارەكان بوو، هەرچەندە لەڕاستیدا بەپێچەوانەوە بۆ تێشكاندن ودرێژەدان بوو بەباری هەژاری ودەستەوخواریان بۆ وڵاتە زلهێزەكان. چونكە ئەم سندوقە هەرگیز بەبێ مەرج قەرز بەكەس نادات، وهیچ قەرزێكیشی بێ بەرامبەر نییە، لەم قەیرانەی ئەم دواییەی میسردا، میسر داوای (5) ملیار دۆلاری لەسندوقەكە كردوە، وئەوانیش ڕازیبوون بۆ ماوەی (5) ساڵ قەرزەكەی بدەنێ، خۆ ئەگەر ڕێژەی سووی ئەو قەرزە (1.1%) یش بێت، ئەوە ساڵی زیاتر لە (30) ملیۆن دۆلار سووی دەچێتە سەر، وپاش پێنج ساڵەكە قەرزەكە (152) ملیۆن دۆلار سووی دەچێتەسەر. ئایا ئەمە چ جۆرە هاوكارییەكی پێ دەڵێن، ئێستا ئەم سندوقە هەندێك قەرزی هەیە لەلای هەندێك وڵات سودەكەی زۆر زیاترە لەبڕی ئەو قەرزەی كەكاتی خۆی پێی داون. هەر كاتێكیش بابەتێكی پەیوەست بەو سندوقە دەخرێتە دەنگدانەوە، كێ پارەی لەسندوقەكەدا زیاترە ئەوە ڕێژەی دەنگیشی زیاترە، بۆ نموونە: ئەمەریكا بەتەنها (17.8%) دەنگی هەیە، پاش ئەو یابان دێت كە ( 6.13%) ی ڕێژەی دەنگی هەیە، پاش ئەوان ئەڵمانیا دێت كە (5.99%) ی ڕێژەی دەنگی هەیە، پاش ئەوان فەڕەنسا دێت كە (4.95%) ی ڕێژەی دەنگی هەیە، لەو لایشەوە بە هەر (24) ووڵاتە هەژارەكەی ئەفەریقیا كە سەدەها ملێۆن هاوڵاتیان هەیە بەهەموویان تەنها (1.41%)ی ڕێژەی دەنگیان هەیە. هەر بۆیە هەمیشە هەژموون وسیاسەتی ئەو زلهێزانە بەسەر وڵاتە هەژارەكاندا زاڵە وهەرگیز بواری هەستانەوە وسەربەخۆیی ئابوورییان پێنادەن، تا لەو ڕێیەوە لەپێناو بەرژەوەندی خۆیان بەكاریان بهێنن.

تاوانی سوو خۆری

پێغەمبەری خودا ﷺ دەفەرموێت: : {لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ آكِلَ الرِّبَا، وَمُوكِلَهُ، وَكَاتِبَهُ، وَشَاهِدَيْهِ، وَقَالَ هُمْ سَوَاءٌ}( رواه البخاري ومسلم). واتە: پێغەمبەری خوداﷺ نەفرەتی كردوە لەو كەسەی كە سوو دەخوات و ئەو كەسەیش كە سوو دەدات، وئەو كەسەیش كەدەبێتە شاهید لەنێوانیاندا، وئەو كەسەیش كەگرێبەستەكەیان بۆ دەنووسێت، وفەرمووی: هەموویان وەك یەك تاوانبارن. كەواتە ئەو دەڵەمەندەی كەتەنها بۆ زیاد بوونی داهاتی خۆی پارە بەسوو دەدات، لەگەڵ ئەو هەژارەی کە بەناوی ناچارییەوە وەری دەگرێت، لای خوی گەورە لەڕێژەی تاوانباریاندا هیچ جیاوازییەكیان نییە و وەك یەك تاوانبارن، نەك ئەوان بەڵكو شاهید، ونووسینگە، وكەفیل، وكارمەندی كۆمپانیا یان بانكیش، هەموو ئەمانە پەنا بەخوا وەك یەك تاوانبار دەبن. ئەمەیش لەبەر قورسی تاوانی سووخۆریەكەیە.

بۆچی خاڵە هاوبەشەکانمان پەراوێز خستوە؟

کێ باوەڕ دەکات ئەمڕۆ ئێمە وەکو خەڵکانی مسوڵمان بەهەموو لایەنەکانمانەوە لەگەڵ ئەو هەموو خاڵە هاوبەشانەی کە هەمانە نەمانتوانیوە یەک خولی زانستی هاوبەش پێکەوە بکەینەوە! نەمانتوانیوە بۆجاریێک لەجارەکان پێکەوە لەسەر مێزی گفتوگۆ دابنیشین وبەرنامەیەکی هاوبەش دابنێین و بیکەینە ستراتیژ و کاری لەسەر بکەین، نەمانتوانیوە پێکەوە یەک کەناڵی ڕاگەیاندن دابنێین یان هەر هیچ نەبێت بەرنامەیەکی هاوبەشمان هەبێت لەهەموو کەناڵەکانەوە پەخش بکرێت کێ باوەڕ دەکات کە ئێمە بەدرێژایی ئەزموونی سیاسی کوردستان نەمانتوانیوە لە هیچ هەڵمەتێکی هەڵبژاردندا پێکەوە بەیەک لیست دابەزین لە کاتێکدا هاوپەیمانی و هەماهەنگیمان لەگەڵ خەڵکی عەلمانی لەو پەڕی ڕاست تا ئەوپەڕی چەپیان کردووەو بەیەک لیستیش لەگەڵیان دابەزیوین ، کێ باوەڕدەکات ئەمڕۆ برا و مامۆستای وامان هەیە تەنانەت ئامادەنییە لەگەڵ براکانی بۆ ساتێکیش لەسەر مێزی گفتوگۆ دانبیشێت و باسێک لەو واقیعە تاڵەی مسوڵمان بکات و بەشوێن چارەسەریدا بگەڕێت لەکاتێکدا ئامادەیە لەبەرامبەر خەڵکانی عەلمانی ئەوپەڕی سازش بکات.

هۆکارەکانی ناپاکی هاوسەرگیری

ڕۆڵی ماۆستایانی ئاینی لە هۆشیارکردنەوەی کۆمەڵگەدا