داننان بە تاوانێک کە کەسەکە نەیکردووە.

بەناوی خوای بەخشندە و میهرەبانەوە سوپاس و ستایش بۆ پەروەردگاری جیهانیان، وە درود و ڕەحمەت بۆ سەر گیانی پاكی پێغەمبەر ﷺ و گشت كەس و یاران و شوێنكەوتوانی بەگشتی. وەڵام: سەبارەت بە پرسیارەكەی بەڕێزتان: ئەمەش دیسانەوە یەکێکی کەیە لە گرفتەکانی ئێمە لە هەندەران بەڕێزان  زۆربەی ئەو بەڕێزانەی کە لەوێن لەگەڵ ڕێزمدا کەیسی ناڕاستیان پڕکردۆتەوە ، باشە ئەم کەیسانە هەندێك زۆر زۆر مەترسی دارن، چونکە هەندێك لەم کەیسانە ئێمە ئاگادارین  خەڵکی موسڵمانن چوون ئیقراریان کردووە بەسەر خۆیان لەسەر کوفر، گووتویانە ئێمە کافرین مورتەد نین، ئیمانمان بە ئیسلام نیە، باشە ژیانمان لەژێر هەرەشەی گروپە چەكدارە توند ڕەوەکاندایە، ناتوانین لەوێ بژین،  مافی پەنا بەریەتیما پێبدەن ، هەندێکیان ئیقراری خراپیان کردووە لەسەرخۆیان وەك ئەمە ئەم ئیقرارە بە کوفرە بەڕێزان ئینسان ئیقرار بەکوفر بکا کوفرە تۆ لە پێناو ئەوەی مافێکی پەنابەریەتیت پێ بدەن بچی کوفر بکەی، وە بچی ڕاپۆرت بنووسی لەسەر ئەوەی من کافرم بەمە کافر ئەبی لە بازنەی باوەڕ ئەچیتە دەرەوە، ئەمە هیچ مەجالی موناقەشەی تێدانیە، چونکە ئێمە خوای پەروەردگار لە باسی کوفرا دەفەرمووێ: {إِلَّا مَنْ أُكْرِهَ وَقَلْبُهُۥ مُطْمَئِنٌّۢ بِٱلْإِيمَٰنِ } کەسێك بۆی هەیە  کوفربکات کە لە دووڕیانی مان و نەماندا بێت، هەڕەشەی مەرگی لەسەربێ  ئێوە هەڕەشەی مەرگتان لەسەر نیە، بە شوێن خۆش گوزەرانیدا وێڵن،  باشە کەواتە ئەمە پاساوی نیە ئێمە بچین ئیقرار بکەین لەسەر خۆمان بە کوفر، بۆ  ئەوەی مافی پەنا بەریەتی وەربگرین، یا کابرا بڵێ زینام کردووە ئێمە ناڵێین تۆ بەمە ئەبی بە داوێن پیس ،ناڵێین بەوە ئەبی بە قاتڵ بەڵام درۆیە لەگەڵ کەسی بەرامبەردا ئەیکەیت، تۆ ئەم کەیسانەت نیە لە ئەساسدا . بەهیچ شێوازێك ناچارنیت بەم داواکردنی مافی پەنابەریەتیەی کە کردووتە وەك ئەم هاوڵاتیانەی ئەم هەرێمە بژی (٥-٦ )ملوێن خەڵك لەم هەرێمەدا دەژی ڕاستە ژیان ناخۆشە، ڕاستە حوکمەتێکی ستەم کارو و نا عادیل هەیە، ڕاستە گەندەڵی هەیە، ڕاستە  مەسەلەن بێ خزمەت گوزارین، بەڵام بەڕێزان ئینسان ئەم ژیانی دونیایەی نەکا بە سەنگی مەحەك قیامەتی نەبڕاوەی پێ بدۆڕێنێ، کەواتە قسەکە لەسەر ئەم بابەتەیە، ئێمە دەڵێین ئەم بەڕێزانە ئەگەر کەیسێکیان هەیە کەیسەکە ڕاسگۆن تیایدا ئەوکاتە ئاساییە بەم  کەیسەی کە ڕاستگۆن تیایدا مافی پەنابەریەتی وەربگرن، بەڵام ئەگەر ڕاسگۆ نین تیایدا ئەوکاتە ئەمە دەچێتە خانەی درۆ، وە درۆ شەرعیەتی نیە ،،ئێوە بیهێننە پێش چاوی خۆتان بەڕێزان ( جەعفەری کوڕی أبو طالب ) باشە کە چوو بۆ لای نەجاشی (عەمری کوڕی عاص ) هات داوای کردنەوە، ( عەمری کوڕی عاص ) ئەمان چووبون داوای مافی پەنابەریەتی بکەن لە نەجاشی ( عەمری کوڕی عاص ) گوتی ئەمانە دەربارەی حەزرەتی مەسیح قسەیەکی زۆر مەترسی دار دەکەن، نەجاشی بۆ بەیانی ناردی بەشوێن جەعفەرو  ئەصحابی پێغەمبەردا ( ﷺ) عەمری کوڕی عاص گوتی ئەمانە بە عیسا دەڵێن عیسا مرۆڤێکی ئاساییە، وەکو ئێمە وە خوا نیە، کوڕی خوایش نیە  ، هەموو قەشەکان لە دەوری نەجاشی وەستا بوون، ئەم ڕووبەڕوو نەوەیەی جەعفەر لەگەڵ عەمری کوڕی عاص  و لەگەڵ نەجاشی قەسدی سەریان بوو بۆ؟ چونکە ئەگەر ئەو قسانە بەری دڵی نەجاشی نەگرتایە تەسلیمی عەمری دەکردنەوە، هێنانەوەشیان بۆ مەککە یەعنی کوشتنیان، بەڵام جەعفەر ئەمەی بە پاساو نەزانی بۆ درۆکردن لەگەڵ نەجاشی جەعفەری کوڕی أبی طالب  ڕێك و ڕەوان باشە ئایەتەکانی سورەی مریم بۆ  نەجاشی خوێندەوە: {وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ مَرْيَمَ إِذِ انْتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِهَا مَكَانًا شَرْقِيًّا} دوای لە ئەخیرا {فَأَشَارَتۡ إِلَيۡهِۖ قَالُواْ كَيۡفَ نُكَلِّمُ مَن كَانَ فِي ٱلۡمَهۡدِ صَبِيّٗا قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا } تەواو واضعە ئەمە باشە لە ئەخیریشا {ذَلِكَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ قَوْلَ الْحَقِّ الَّذِي فِيهِ يَمْتَرُونَ مَا كَانَ لِلَّهِ أَن يَتَّخِذَ مِن وَلَدٍ سُبْحَانَهُ إِذَا قَضَى أَمْرًا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُ كُن فَيَكُونُ }    جەعفەر ئەمانەی لە نەجاشی نەشاردەوە، لەبەر وەرگرتنی مافی پەنا بەریەتی درۆی نەکرد ، بڵێ  والله ئێمە عیسا بە خوا دەزانین و  بە کوڕی خوای دەزانین ، بۆیە خۆشەویستان ئینسانی ئیماندار  ئەمە پەروەردەی پێغەمبەرە(ﷺ)  ئێمە دەبێ لە هەر شوێنێك بووین لەگەڵ خەڵکدا ڕاستگۆ بین ، باشە یەکێك  لە  موستشریقین  زۆر موعجەبە بە کەسایەتی پێغەمبەر( ﷺ)  بەچی کەسایەتی پێغەمبەر ؟ چووە وردەکاری ژیانی پێغەمبەری خوێندۆتەوە (ﷺ) دەڵێت ڕۆژێکیان خاتوو عائیشە لە پێغەمبەر  دەپرسێت (ﷺ) کام خێزانەت لە هەموو خێزانەکانت زیاتر خۆش  ویستووە دەڵێت موحەمەد (ﷺ)  لەوەڵامدا پێی دەڵێت خەدیجە، دەڵێت خۆ موحەمەد دەتوانێت؟بۆ ڕازیکردنی دڵی ئەم خێزانەی کە ئێستا لە ژیاندایە و لە هەموو خێزانەکانی تری خۆشتری دەوێ لەوانەی لە لەژیاندان  دەڵێت دەیتوانی بۆ ڕازی کردنی دڵی، ئەو بڵێ تۆ، ئەڵێ بەڵام موحەمەد لە ژیانیدا درۆی سپیشی نەکردووە، لەبەر ئەوە پێغەمبەری خوا (ﷺ) صادیقانە پێی گوت خەدیجە، باشە ئیتر خاتوو عائیشە پێی خۆشە، پێی ناخۆشە گرنگ ئەوەیە پێغەمبەری خوا (ﷺ) ئامادە نیە خیلافی ئەوەی  لە ناخیدا هەیەتی بیڵێ ، بۆیە خۆشەویستان ئێمە دەڵێین ئەم کارانە کاری نەشیاون،  لە موسڵمان ناوەشێتەوە، ئێمە بووین بە بار بەسەر دینەوە لە پێناو بەرژەوەندیەکانی خۆمان ، ئینطباعێکی هەڵەمان داوە بە وڵاتانی ئەوروپی ئێستا ئەوانە کە مەسیحین  خاچ پەرستن بە گومانن لەوەی کە ئێمە  خەڵکی صادقمان نیە ، چونکە ئەوان ئەزانن لە من باشتر  باشە ئەو کەیسانەی کەلایانە سور ئەزانن کە ٪٩٠ درۆیە، باشە بۆ ؟ چونکە خەڵك ئەوەندەی درۆ لەگەڵ کردوون، ئەوەندەی تەزویر لەگەڵ کردوون،  ئەوان ئێستا موسڵمان ئاوا ئەبینن  بۆیە سیقەی موسڵمان شکاوە و سیقەکردنیان بە موسڵمان کەم بۆتەوە، چونکە لەگەڵ ڕێزمدا هەموو ئەو موسڵمانانەی ئەوان بینیویانن، چونکە لەگەڵ ڕێزما هەموو ئەو موسڵمانانەی ئەوان بینیویانن وە ئەوان مافی پەنا بەریەتیان پێداون، دوای دڵنیا بوون ئەوان بۆیان دەرکەوتووە ٪٩٠ ئەم خەڵکە درۆ ئەکات، لە ٪٩٠ ئەم خەڵکە ڕاست ناکات، لە ٪ ٩٠ ئەم خەڵکە حەرام خۆرەو ئیشی ڕەش ئەکات،ئەوە وای کردووە بەوەی کە ئەوانە تێڕوانینێکی خراپیان بەرامبەر بە دینەکەیشمان بۆ درووست بووە، لەپێناو بەرژەوەندی ئێوەدا ،باشە لەبەر ئەوە ئێمە دەڵێین تکایە بەڕێزان با ئێمە دین نەکەین بەقوربانی بەرژەوەندیە تەسکەکانی خۆمان، ئێمە وەکو موسڵمان دەچینە ئەم وڵاتانە وڵاتانێکی زلهیزی دوونیای ئەمڕۆ وەکو ئەندەنووسیا وەکو زۆرێکی تر لە وڵاتان تەنها بە ئەخلاقی خەڵکی موسڵمان خەڵکی ئەو وڵاتانە موسڵمان بوون ،چونکە ئەو موسڵمانانە ئەوەندە سەر ڕاست بوون، ئەوەندە ڕاستگۆ بوون، ئەوەندە موسڵمانێکی باش بوون، ئەوەندە پاك بوون، لە مامەڵەکردندا ئەوان ئەوەندە موعجەب بوون بە ئەخلاقیان کە گوتوویانە چی وای لە ئێوە کردووە ئەوەندە سەر ڕاستبن؟  گوتوویانە دینەکەمان، ئەوان هاتوون موسڵمان بوون بە دینەکەی ئەوان، ئێستە ئەم ئیشە بۆ ئێمە پێچەوانە بۆتەوە، ئێستا ئێمە تێڕوانێنێکی زۆر خراپمان داوە بە خەڵکی ئەوروپا، بە وڵاتانی ئەوروپا،  بە گەلان، بە حوکمەت، بەوەی کە خەڵکی موسڵمان ئەصڵ تیایدا ئەوەیە کە درۆ ئەکات ئەگەر صادیق بێ ئەمە کەمینەیەکە ، بەداخەوە ئەمە دیاریدەیەکی خراپە من ناڵێم هەموو ئەو برا بەڕيزانەی ئێمە لەوێن کەیسی ئاوایان پڕ کردۆتەوە، بەڵام ئێمە دەڵێین بەداخەوە زۆرێك لە کەیسەکانمان بەو شێوازەیە وە کەیسەکان ناخ هەژێنن ،وە ئەمە سەری کێشاوە بۆ دیاردەی زۆر خراپ، بۆ دیاریدەی ئەوەی کە کابرا ئێستا ئەچێت ژن طەڵاق ئەدا لە مەحکەمە ژن  ئەکات بەداوی براکەیەوە، ژن ئەکا بە ناوی مەسەلەن کەسی بێگانەوە،  ئەم کەسە بێگانەیە ژنەکەی بۆ ئەبات هەموو ئەمانە ئەم ئیقرارانە هەمووی لە شەرعدا ئیشی لەسەر ئەکرێت ئیقرار کردن لەسەر ژن طەڵاقدان، طەڵاقدانیەتی وە ئیقرار کردن بە زەواج کردن لەگەڵ کەسێکی تر زەواج کردنیەتی، لەگەڵ ئەوکەسە ئەمانە کەی لە شەرعدا ڕێگە پێدراون، ئێوە پێویستە بەر لەوەی ئەمە بکەن لە شەرع بپرسن نەك کارەکە بکەن دوای لە شەرع بپرسن بڵێن حوکمی چیە ،لەبەر ئەوە ئەوانە ناڕەوان وە حەرامن وە بە هیچ شێوازێك درووستنین . خوای گەورەش زاناتره