کەسێک تەنها لەڕەمەزاندا پەرستش بکات.

بەناوی خوای بەخشندە و میهرەبانەوە سوپاس و ستایش بۆ پەروەردگاری جیهانیان، وە درود و ڕەحمەت بۆ سەر گیانی پاكی پێغەمبەر ﷺ و گشت كەس و یاران و شوێنكەوتوانی بەگشتی. وەڵام: سەبارەت بە پرسیارەكەی بەڕێزتان: ئێمە دەڵێین بەڕێزان ئینسانی ئیماندار خوا هەر خوای گەورەیە لە ڕەمەزان و لە غەیری ڕەمەزانیشدا نە دەسەڵاتی نە ھەیبەتی نە قودرەتی، نە کەمالی نە ئیستیحقاقی عبودییەت و پەرستنی لە ڕەمەزان و لە غەیری ڕەمەزاندا کەم ناکات،ئێمە دەڵێین گەورەیی ڕەمەزان لەوەدایە کە هەلێکە بۆت بۆ تەوبەکردن هەلێکەو دەرفەتێکە بۆ گەڕانەوە، هەلێکە بۆ بە دەستهێنانی لێخۆشبوونی خوای پەروەردگار، بەڵام ناکرێت کابرا لە ڕەمەزاندا ئیتر وا بزانین دوای ڕەمەزان دونیا شامی شەریف و عیبادەت نییە و تەکلیف نییە و چۆتە قیامەت و بەرزەخ وا نییە بەڕێزان تۆ هەر لە دنیای خوای پەروەردگار دەفەرموێت: (وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ) تۆ دەبێت خوا بپەرستی تا ئەو ڕۆژەی دەمریت٫ لە ژیان دەردەچیت٫ تەکلیفت لەسەر نامێنێت لە دوای مردن بۆت هەیە عیبادەت ئەنجام نەدەی، بەڵام هەتا ئەو ڕۆژەی دەمریت تۆ موکەلەفی بەوەی پەرستش بۆ خوای پەروەردگار بکەی ئینجا بەڕێزان مەسەلەی نوێژ بە تایبەتی ئێمە زۆر خەڵکمان هەیە کە لە ڕەمەزاندا پابەند دەبێت بە نوێژەکە دوای ڕەمەزان نوێژەکانی ناکاتەوە، بەڕێزان نوێژ عیبادەتێکی زۆر زۆر گەورەیە، ڕاستە ئێمە دەڵێین ئەم عیبادەتە ئەگەر ئینسان لە تەممبەڵیاندا نەیکا پێی کافر نابێت، و ڕەئی ڕاجیح ئەمەیە، بەڵام دەڵێین ئەوەیە ئینسان نابێت خۆی بخاتە سنووری گوناهێکی ئەوەندە گەورەوە کە خوای پەروەردگار لێی خۆش نەبێت، نوێژ ئەو عیبادەتەیە کە خوای پەروەردگار ئەگەر هەرچی عیبادەت هەیە لە زەویدا فەرزی کردووە، نوێژی لە ئاسمان فەڕز کردووە، بە سەر پێغەمبەردا (ﷺ) وە بانگی کردووە بۆ ئەوەی لەوێ پێی بڵێت وە یەکێکە لەو عیبادەتانەی لە ڕۆژێکدا پێنج جار دەکرێت، ئێمە ئەو ڕەمەزانەی کە ئەوەندە گرنگی پێ دەدەین لە ساڵێکدا مانگێک دەبێتە میوانمان، بەڵام نوێژ لە ڕۆژێکدا ئێمە پێنج جار پێنج فەرز ئەدا دەکەین، وە ئەمە یەعنی دەرگایەکی ڕاستەوخۆیە بۆ گەڕانەوە ئێمە دەڵێن ڕەمەزان بۆیە زۆر زۆر گەورەیە تەوبەی تێدا دەکەین ئەی ھەر نوێژێک تەوبە نییە؟پێغەمبەری خوا ﷺ نا فەرموێت: هەر نوێژێک بۆ نوێژەکەی تر کەفارەتە بۆ ئەو گوناهانەی کە لە بەینیاندا ڕووی داوە ئەی نافەرموێت: ئینسان ئەگەر پابەند بێت بەم پێنج نوێژەوە خوای پەروەردگار لە گوناهەکانی خۆش دەبێت ئەی بە صەحابەکان نافەرموێت: (أرأيتم لو أن نهرًا بباب أحدكم يغتسل منه كل يوم خمس مرات، هل يبقى من درنه شيء؟) قالوا: لا يبقى من درنه شيء، قال: “فذلك مثل الصلوات الخمس ، يمحو الله بهن الخطايا) بە صەحابەکانی فەرموو ئەگەر ڕووبارێک بەبەر ماڵی هەر یەکێکتاندا بڕوات کەسەکە ڕۆژی پێنج جار لەم ڕووبارە خۆی بشوا هیچ چڵك و پیسیەك بە لەشیەوە دەمێنێت گوتیان قوربان ھیچ چڵكی پێوە نامێنێت،فەرموی ئەو پێنج نوێژەی کە خوا لە ڕۆژێکدا داینا وەکوو ئەو خۆشۆردنە وایە لەو ڕووبارە هیچ تاوانێك بە ئینسانەوە ناهێڵێت وە نوێژ یەکێکە لەو عیبادەتە گەورانەی بەڕێزان کە ئینسان دەیکات پێویستە جلەکەی پێویستە ئەو شوێنەی نوێژەکەی تێدا دەکات پێویستە نییەتی هەموو ئەمانە تەواو پاک بن کە ئەمە لە عیبادەتەکانی تر ئەوەندە بە گرنگ وەر نەگیراون، وە ئەوو عیبادەتەیە کە ئینسان بە دڵ و بە زمان و بە کردەوەکانی دەیکا وە ئەو عیبادەتەیە بەوەی کە ئینسان بەڕێزان زۆر زۆر لە خوای پەروەردگار نزیک دەکاتەوە،وە شەفاعەت بۆ ئینسانەکە لە قیامەتدا وە یەکەم شت کە ئینسان موحاسەبەی لەسەر دەکرێت لە قیامەتدا لەسەر نوێژەکانەتی ئەو عیبادەتانەی بەینی خۆی و خوا یەکەم شت لەسەر نوێژ موحاسەبە دەکرێت، وە نوێژ بەڕێزان ئەو عیبادەتەیە کە قیامەت بۆ ئینسان دەستەبەر دەکات، پێغەمبەری خوا ﷺ باسی دوو ڕکاعەت سوننەتی پێش نوێژی بەیانی دەکات کە دەفەرموێت: لە دونیا و لە هەرچیش لە دنیادا هەیە خێرترە دووڕکعەت سوننەت نەک فەرزەکەی بەس سوننەتەکەی دەفەرموێت لە دنیا وە لە هەرچیش لە دنیادا هەیە خێرترە باسی دوانزە رکاعەت سوننەت دەکات لە ڕۆژێکدا کە دەفەرموێت هەر کەسێك بیکات خوا کۆشکێکی لە بەهەشتدا بۆ دروست دەکات، دوانزە ڕکاعەت سوننەت دەبێت ئەرک و قورسییەکەی چی بێت بە هەر دوانزە ڕکعەتەکە چارەگێکی پێ ناچێت بەڕێزان، ئەگەر ئێمە پێوەی پابەند بین بیکەین، بەڵام قیامەت بە هەتا هەتایە خوا کۆشکێکمان لە بەهشتدا بۆ دروست دەکات، ئێستا بە هەر کەسێک لە ئێمە بڵێن و ڕۆژی دە دەقە چارەگێک وەرە لەم پرۆژەیەدا ئیش بکە دوای دە ساڵ دوای پانزە ساڵ ئێمە باڵەخانەیەکت دەدەینێ لەم شوێنەدا تخوا ناچین بیکەین؟ ناچین بەیانی هەتاوەکو تاقێکیش ئیشی تێدا بکەین؟ لەبەر ئەو وەعد و بەڵێنەی کە دەماندەنێ لە کاتێکدا ئەمە هەر بەجێشی دێڵین، ئەگەر کۆشک و تەلار و باڵەخانە و هەموو پرۆژەکەش بکەن، بە ناوی ئێمەوە ئێمە مەرج نیە ساڵێک دوو ساڵ تێیدا بگوزەرێنین لەوانەیە بمرین هەر پێی نەگەین بەڵام تۆ کۆشکێکی بەهەشت بۆ ڕۆژی چارەگێک بیست دەقە کات کوشتن کە لەوانەیە هەر ئاوە تەلەفۆنەکە دەکەینەوە سەیری فەیسبووکەکەمان دەکەین نیو سەعات دەڕوا هەر هەستیشمان پێ نەکردووە، لەبەر ئەوە بەڕێزان ئینسانی ئیماندار لە نوێژەکانی غافڵ نەبێت لە ڕۆژی ڕەمەزاندا کە نوێژەکان دەکات با دوای ڕەمەزان ئەو بەڵێنەمان لەگەڵ خوا بەردەوام بێت، بەردەوام بین لەسەر نوێژەکانمان پابەند بین، بە نوێژەکانمانەوە پابەند بین بە ئەمرەکانی خوای پەروەردگارەوە وە ڕۆژووی ڕەمەزان بۆ ئەوەیە کە لەسەر ئەمە ڕامان بێنێت نەک دوایی وازی لێ بێنین بۆ خوشکانی باڵاپۆشیش هەر وایە خوشکانی بەڕێز زۆرێک لەو خوشکە بەڕێزانەی ئێمە لە ڕەمەزاندا باڵاپۆشن دواتر وازی لێ دێنن، دواتر پاشگەز دەبنەوە دواتر دەگەڕێنەوە سەر کردەوە خراپەکانی پێش ڕەمەزانیان ئەمە دیسانەوە کارێکی خراپە ئێوە بۆچی ڕۆژووی ڕەمەزانەکەتان یەکێک لە نیشانەکانی قبووڵبوونی ڕۆژوو نیشانەکانی قبووڵ بوون، بەڕێزان ئەوەیە کە ئینسان دوای ڕەمەزان نەگەڕێتەوە سەرکردەوەکانی پێش ڕەمەزانی ئەگەر گەڕایەوە ئەوە مژدەیەکی خراپە بەوەی کە لەوانەیە ئەم کەسە خوا کردەوەکانی هەر لێ قبووڵ نەکردبێت، چونکە گۆڕانکاری تێدا دروست نەکردووە، عیبادەت ئەوەیە کە ئینسان گۆڕانکاری تێدا دروست بکات ئەگەر نەیکات عیبادەتەکە کەواتە چی کردووە لە تۆدا بۆیە خوای پەروەردگار دەفەرموێت: (إن الصلاة تنهى عن الفحشاء والمنكر) نوێژ ئەو نۆژەیە کە لە خراپە ئینسان بگێڕێتەوە پێغەمبەری خوا ﷺ لە باسی ڕۆژوو فەرمووی: (مَن لم يدع قولَ الزور والعملَ)، ئینسان دەبێت لە قسەی خراپە وە لە کردەوەی خراپ بگێڕێتەوە ڕۆژوو لە ڕەمەزان و لە دوای ڕەمەزانیشدا. خوای گەورەش زاناتره