مەرجەکانی وەرگرتنی تەوبە و پەشیمانی.

وەڵام : بەناوی خوای بەخشندە و میهرەبانەوە سوپاس و ستایش بۆ پەروەردگاری جیهانیان، وە درود و ڕەحمەت بۆ سەر گیانی پاكی پێغەمبەر ﷺ و گشت كەس و یاران و شوێنكەوتوانی بەگشتی. وەڵام: سەبارەت بە پرسیارەكەی بەڕێزتان: دەڵێین بەڵێ بەڕێزان ئینسان هەر تاوانێکی کردبێ کوفری کردبێ شیرکی کردبێ هەرچی تاوانی تۆ بە خەیاڵتا دێت و بە خەیاڵتا نایات کردبێت ئەگەر ئینسان بگەڕێتەوە بۆ لای خوای پەروەردگار لەم مانگە پیرۆزەیا بەڕێزان خوای پەروەردگار دەیبورێت خوای پەروەردگار کە دەفەرموێت(لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا) دەفەرموێت: ئەی ئەوانەی کە زۆر زیادەڕەویتان کردووە لە تاواندا لە ڕەحمی خوا بێ هیوا مەبن (إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا ۚ) خوای پەروەردگار لە هەموو گوناهێک خۆشدەبێت لە حەدیثە قودسیەکەدا خوای پەروەردگار دەفەرموێت:( يا ابنَ آدمَ) دەفەرموێت (لَوْ أَتَيْتَنِي بِقُرَابِ الأرضِ خطَايا ثُمَّ لَقِيْتَني لاتُشْرِكْ بِيْ شَيْئًَا لأتيْتُكَ بِقِرَابِها مَغْفِرَة) دەفەرموێت: ئەگەر لێوان لێوی ئەم زەوییە کردەوەی تۆ بێ وە سەرانسەری تاوان بێت دەفەرموێت: بە مەرجێک هاوەڵت بۆ بڕیار نەدابم ، خوای پەروەردگار دەفەرموێت: لێت خۆشەبم ئەگەر بە دڵێکی ساف ئینسانەکە گەڕابێتەوە بۆ لای خوای پەروەردگار، وە ئەم حەدیسە قودسیەکە دەفەرموێت: ئەمە بۆ قیامەتەکە دەفەرموێت: (ثُمَّ لَقِيْتَني لاتُشْرِكْ بِيْ شَيْئًَا) بەڵام بۆ دنیا ئەگەر شیرکیشی کردبێ و تەوبەی کردبێ خوای پەروەردگار لە شیرک و کوفرەکەشی خۆشەدەبێ وەک لە ئایەتەکەدا خۆی دەفەرمووێ: ( وَٱلَّذِينَ لَا يَدۡعُونَ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ وَلَا يَقۡتُلُونَ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَلَا يَزۡنُونَۚ وَمَن يَفۡعَلۡ ذَٰلِكَ يَلۡقَ أَثَامٗا (68) يُضَٰعَفۡ لَهُ ٱلۡعَذَابُ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَيَخۡلُدۡ فِيهِۦ مُهَانًا (69) إِلَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ عَمَلٗا صَٰلِحٗا فَأُوْلَٰٓئِكَ يُبَدِّلُ ٱللَّهُ سَيِّـَٔاتِهِمۡ حَسَنَٰتٖۗ) کەواتە خۆشەویستان لەم مانگە پیرۆزەدا هەلێکی گەورە لەبەر دەست هەمووماندایە کەس خۆی لە ڕەحمی خوا بە دەرنەکات، وە کەس پێی وا نەبێ تاوانەکانی ئەو لە بەزەیی خوا گەورەترە خوا لە هەموو گوناهێکی ئینسان خۆش دەبێت. بەڵام کۆمەڵێک مەرج هەن پێویستە لە تۆبەکانی ئێمەدا هەبن: خاڵی یەکەم ئێمە بە نیەتێکی ساغ تەنها لە پێناو ڕەزامەندی خوا گەڕابێتینەو، نەک لە پێناو فشارێک یا لە پێناو مەسڵەحەت و بەرژەوەندیەک، نا تەنها لە پێناو ئەوەی خوا لە خۆمان ڕازی کەین، لە تاوانەکانمان پەشیمان بین، خاڵی دووەم: بەڕێزان هەر تاوانێکمان کردبێ یەکسەر دەستی لێ هەڵبگرین یانی ئێمە ناکرێ لە ڕەمەزاندا دەست لە عارەق هەڵگرین دوای ڕەمەزان بچینەوە سەری لە ڕەمەزاندا باڵا بۆش بین دوای ڕەمەزان بچینەوە خۆمان ڕووت بکەینەوە، لە ڕەمەزاندا "وازمان لە سوو دزی و حەرامەکان هێنابێ لە دوای ڕەمەزان بچینەوە سەری ئەمە پێی ناگوترێت تەوبە،" بەڕێزان وەخوا ئەم جۆرە تەوبەیەی قبووڵ نییە، خوا تەوبەیەکی قبووڵە کە ئینسانەکە ڕاستگۆیانە، بۆ خوا بگەڕێتەوە وە ڕاستگۆیانە ئیمانی وابێت، وە قەناعەتی وا بێت، کە ناچێتەوە سەر تاوانەکانی ئەو بڕیارە لە بەینی خۆی و خوادا بدا. خاڵی سێیەم: بەڕێزان گرنگە ئینسان کە تەوبە دەکات، بە دڵ پەشیمان بێ لەو تاوانانەی کە کردویەتی بە دڵ قەناعەتی وا بێ کە هەڵەی کردووە، کە زیادەڕەوی کردووە کە کەمتەرخەمی کردووە بەرامبەر بە مافەکانی خوا پەروەردگار خاڵێکی تر بەڕێزان ئێمە دەڵێین: لە تەوبەدا مەرجێکی تری ئەوەیە بەوەی کە ئینسانەکە ئەگەر حەقی خەڵکی لابێ بیگێڕێتەوە بەڵام یەک خاڵ هەیە لێرە ئاگامان لێ بێ ئەگەر دەمانزانی گێڕانەوەی حەقەکە بەو شێوازەی کە هەیە کێشە دروست دەکات، وە فیتنە دروست دەکات، ئەو حەقە بەو شێوازە مەگێڕەو بۆ نموونە کابرایەک هەیە شەریکت بووە تۆ پارەت بردووە لە دەخیلەی دوکانەکە ئێستا برادەرایەتی و خۆشەویستیتان هەیە و لەوانەیە شەڕاکەتەکەشتان هەر بەردەوام بێ، بچی پێی بڵێی من پێش ڕەمەزان یا ڕۆژێک لە ڕۆژان من دزیم لە پارەی دەخیلەکە کردووە کابرا سیقەی پێت نامێنێ ئەوە شەرعی نیە بچی پێی بڵێی کێشە دروست مەکە ئەو پارەیەی کە بردووتە بیخەرەوە سەر دەخیلەکە بەبێ ئەوەی ئەو بزانێ. ئەمە بە تەوبە حسێبە، وە ئەمە ان شاءالله مافەکەت لەسەر لا دەبات، یا بۆ نموونە لەوانەیە بوختانت بۆ کەسێ کردبێ ئێستا بچی و پێی بڵێی بوختانم بۆ کردووی لەوانەی کێشەت بۆ گەورەکات لەوانەی کێشەی گەورەتر دروست کا لە بەینتاندا، نا بەینی خۆت و خوای پەروەردگار تەوبە بکە وە بڕۆ بۆ لای ئەم کەسە مەرج نیە بڵێی بوختانم کردووە بڵێ گەردنم ئازاکە لەوانەیە هەندێک جا زیادەڕەویم کردبێ لە حەقی تۆدا لەوانەیە قسەیەکم گوتبێ نەشیاو بۆ بێ گەردنم ئازاکە، وە لە بری ئەم کەسەش خێرێکی بۆ بکە یانی بۆ نموونە بۆ ئەوەی کە ئەم تاوانە پاک بێتەوە وەکو پێغەمبەری خوا دەفەرموێت: ئینسانی ئەگەر غەیبەتی کەسێکی کرد دوعای خێری بۆ بکات بە لێخۆشبوون ان شاءالله ئەوە تاوانی غەیبەتەکە دەبات، ئەمەش هەر وایە لەبەر ئەو مەرج نییە ئێمە کەدەڵێین حەقی خەڵک بگێڕیتەوە حەقێک بگێڕەوە کە کێشەی لەسەر دروست نابێ، کابرا جاری وا هەیە پەیوەندییەکی ناشەرعی هەبووە لەگەڵ خێزانی کەسێکدا لەگەڵ بۆ نموونە مەحرەمی کەسێکدا ئێستا ناکرێ تۆ بچی بڵێی والله کاتی خۆی لەگەڵ ژنەکەی تۆ پەیوەندیم هەبوو لەگەڵ کچەکەی تۆ پەیوەندیم هەبوو نا بەڕێزان تەنها بەینی خۆت و خوای خۆت تەوبە بکە وە ئەم حەقانە قابیلی گێڕانەوەی نین حەقی مەعنەوین ناتوانی بیگێڕیتەوە کە ناتوانی بیگێڕیتەوە وەکو عەرزم کردن تەوبە بکەی لە بەینی خۆت و خوای پەروەردگار ان شاءالله خوای گەورە دەیبورێت. لەبەرەوە ئەمانە مەرجەکانی وەرگرتنی تۆبەن ئینسانی ئیماندار هەوڵبدا ان شاءالله لەم مانگەدا تەتبیقی بکات.